Een levendige organisatie
Huidige situatie en gewenste toekomst
De toekomst van professionaliseren en opleiden vraagt om helder zicht op waar we vandaan komen, waar we naar toe (willen) gaan en zicht hebben op wat zich al aan het ontvouwen is van de nieuwe realiteit. In de ontluikende nieuwe werkelijkheid komen we immers zowel restanten tegen van het verleden en eerste tekenen van een ontluikende werkelijkheid.
Waar we vandaan komen: het industriële tijdperk
Waar we naar toe gaan: het toekomstige tijdperk waarin technologie en wereldburgerschap hand in hand gaan. En waarin de pijlers steeds sneller veranderen.
Voorbeelden van machine denken naar betekenisvol onderwijs
- Van jaarklassensysteem naar gepersonaliseerd leren
- Van weten naar leren
- Van massaproductie naar tailormade (‘op maat gemaakt’)
- Van leren voor een cijfer naar leren voor het leven
- Van beroepsvoorbereiding naar PPO (persoonlijk professionele ontwikkeling)
- Van competentieontwikkeling naar de ontwikkeling van heel de mens als sociaal wezen
Kenmerken van de lerende organisatie
- Nieuwsgierigheid
- Passie
- Vertrouwen
- Inspiratie
- Uitdaging
- Openheid
- Wereldburgerschap; duurzaamheid
- …
Principes van de lerende organisatie
- het opbouwen van een gezamenlijke visie
- persoonlijk meesterschap
- mentale modellen
- teamleren
- systeemdenken
Pijlers van de lerende organisatie
- Aspiratie: motivatie en passie zijn het gevolg van 1 en 2.
- Communicatie: de basis van professionele cultuur en van de ontwikkeling wordt gevormd door 3 en 4.
- Begrijpen van de complexiteit: systeemdenken (5) is hiervoor de voorwaarde. Deze laatste wordt vaak gezien als hefboom voor verandering richting lerende organisatie (Senge, 1992).
- Systeemdenken betekent: begrijpen voor ingrijpen. Alvorens te gaan handelen eerst stil staan bij wat is; je mening opschorten; observeren en aanwezig zijn bij wat echt nodig is om de situatie te verbeteren (Scharmer, 2008). Holistisch denken. De verbanden willen zien. Niet denken voor een ander maar denken met elkaar. In dialoog zijn om elkaars wereldbeeld/mentale model te ontdekken, verkennen en bevragen. Kijken wat buiten is en binnen gebruikt kan worden en andersom. Samen de situatie bevragen en onderzoeken.
Landschap van samen opleiden en professionaliseren
Aan de slag: samen verbeteringen vinden voor de praktijk
